HƯỚNG DẪN TẢI VÀ CÀI ĐẶT PYTHON

1 Giới thiệu

Python là một ngôn ngữ lập trình cấp cao và dễ tiếp cận hơn đối với những người mới bắt đầu học ngôn ngữ lập trình. Nếu so sánh Python với các ngôn ngữ truyền thống như Pascal hay C thì mức độ phức tạp của Python là thấp hơn. Một số ưu điểm của ngôn ngữ lập trình Python có thể kể ra như sau:

• Python có cú pháp rất đơn giản. Nó dễ đọc và viết hơn rất nhiều khi so sánh với những ngôn ngữ lập trình khác như Pascal hay C. Mặc dù đôi lúc sự đơn giản này có thể gây ra một số phiền phức trong việc quản lý chương trình. Tuy nhiên Python làm cho việc lập trình trở đơn giản hơn, đặc biệt là các tác vụ nhập xuất (input và output), cho phép bạn tập trung vào những giải pháp chứ không phải cú pháp của ngôn ngữ lập trình. Một cách so sánh trừu tượng, Python tạo điều kiện cho bạn “giao tiếp ngôn ngữ”, hơn là việc phải “học ngôn ngữ” một cách truyền thống.

• Mã nguồn mở rộng rãi: Đây là yếu tố hết sức quan trọng dành cho người mới bắt đầu. Vì là mã nguồn mở, bạn không những có thể sử dụng các phần mềm, chương trình được viết trong Python mà còn có thể thay đổi mã nguồn của nó. Python có một cộng đồng rộng lớn, không ngừng cải thiện nó mỗi lần cập nhật. Rất nhiều mã nguồn mở liên quan đến trí tuệ nhân tạo hay nhận diện giọng nói đang có sẵn trên Python, để người dùng có thể phát triển những ứng dụng rất cao cấp. • Tương thích đa nền tảng: Rất nhiều hệ thống, từ máy tính cho đến các bo mạch nhúng, thậm chí là các bo mạch có tài nguyên thấp như MicroBit, cũng hỗ trợ ngôn ngữ lập trình Python. Do đó, bạn có thể hình dung rằng, phần mềm có thể chỉ cần phát triển một lần là có thể sử dụng cho rất nhiều nền tảng khác nhau. Chỉ với những thay đổi rất nhỏ, một phần mềm đang chạy trên máy tính cũng có thể chạy trên một bo mạch mini.

Như vậy, có thể thấy rằng, ngôn ngữ lập trình Python là một khái niệm rất rộng. Tùy vào việc phát triển ứng dụng trên nền tảng nào, mà phần mềm đi kèm phù hợpsẽ được sử dụng, như minh họa ở Hình 1.1. Phần mềm ở đây không chỉ đóng vai trò là chương trình để chúng ta soạn thảo chương trình (hay còn gọi là lập trình), mà nó còn đóng vai trò biên dịch từ ngôn ngữ lập trình sang ngôn ngữ thực thi. Như minh họa ở Hình 1.1, khi lập trình Python trên máy tính, chúng ta sẽ cần 1 chương trình dịch từ ngôn ngữ Python sang ngôn ngữ mà máy tính có thể hiểu được. Và chương trình này, thông dụng nhất hiện tại là Python3. Tuy nhiên, nếu chúng ta muốn lập trình bằng ngôn ngữ Python nhưng cho mạch MicroBit, chúng ta sẽ cần một chương trình khác, chẳng hạn như là Mu. Chương trình này sẽ dịch từ ngôn ngữ Python sang ngôn ngữ mà mạch MicroBit có thể hiểu được. Trong hình Hình 1.1, chúng tôi gọi Máy tính hoặc mạch MicroBit là nền tảng thực thi.

Cuối cùng, là phương thức dịch từ ngôn ngữ Python sang ngôn ngữ mà nền tảng thực thi có thể hiểu được, gọi là thông dịch (interpreter). Như một thông dịch viên, phần mềm sẽ dịch câu lệnh python đầu tiên, rồi thực thi nó. Sau đó, lại dịch tiếp câu lệnh thứ 2, và thực thi cho đến khi kết thúc chương trình. Đây là điểm vô cùng khác biệt so với ngôn ngữ Pascal, trình biên dịch sẽ dịch hết chương trình rồi mới thực thi. Cũng vì lý do này, mà Python tương thích với nhiều nền tảng thực thi, vì bản chất chương trình Python chỉ là một file văn bản. Chỉ khi thực thi, nó mới được dịch sang ngôn ngữ mà nền tảng phần cứng hiểu được. Hướng dẫn bên dưới sẽ hướng dẫn chi tiết các bước cài đặt trình thông dịch Python3.

Thực ra, sau khi cài đặt trình thông dịch này, chúng ta đã có một giao diện để lập trình bằng ngôn ngữ Python. Tuy nhiên, giao diện này khá nghèo nàn, nên chúng tôi khuyến khích bạn cài thêm PyCharm, một phần mềm rất được cộng đồng Python khuyên dùng.

2. Cài đặt Python trên Windows

• Bước 1: Bạn tải Python phiên bản 3.8.5 từ đường dẫn sau đây: https://ubc.sgp1.cdn.digitaloceanspaces.com/DARIU/python_3_8_5.exe
Trong trường hợp muốn cập nhật phiên bản mới hơn, bạn có thể truy cập vào trang chủ của Python là http://www.python.org/, chọn tiếp vào mục Downloads để lựa chọn phiên bản Python muốn cài. Tuy nhiên chúng tôi khuyến khích bạn xài phiên bản 3.9.6 trong hướng dẫn này

Hình 1.2: Tải phần mềm Python từ trang chủ http://www.python.org/

Bước 2: Khi tải xong, bạn tiến hành chạy file cài đặt có đuôi .exe vừa tải ở  bước 1. Nhấp vào Install Now để cài đặt. Bạn cần phải chọn vào 2 tùy chọn
cuối cùng (Install for all user và Add Python to PATH), như minh họa ở hình bên dưới.

Hình 1.3: Chọn cả 2 tùy chọn, trước khi nhấn vào Install Now để cài đặ

• Bước 3: Bạn có thể nhìn thấy tiến trình cài đặt Python lên máy

• Bước 4: Khi cài đặt hoàn tất, bạn sẽ nhìn thấy một màn hình thông báo như dưới đây. Khi đó hãy click “Close” (ở góc dưới bên phải) để hoàn tất cài đặt.

3. Cài đặt PyCharm trên Window

• Bước 1: Từ trang chủ www.jetbrains.com/pycharm/download/, nhấn vào nút “Download”, và chọn phiên bản miễn phí Community, như hướng dẫn ở hình bên dưới.

• Bước 2: Khi tải hoàn tất, tiến hành chạy để cài đặt PyCharm. Một cửa sổ cài đặt sẽ hiện ra, hãy nhấp vào “Next”.

• Bước 3: Ở màn hình tiếp theo, bạn có thể thay đổi đường dẫn để cài đặt PyCharm hoặc để mặc định. Sau đó nhấp vào “Next”.

• Bước 4: Bạn sẽ thấy một màn hình có một vài lựa chọn, bạn chọn vào các ô như hình (chọn tương tự nếu như máy bạn chỉ hiện 32-bit thay vì 64-bit). Sau đó ấn vào “Next”.

• Bên cạnh đó, nếu như trong bước này, trong khung cài đặt bạn có thêm lựa chọn như hình bên dưới. Điều đó có nghĩa là bạn chưa cài thư viện Java, bạn hãy chọn để cài đặt thư viện Java tự động nhé.

• Bước 5: Chọn thư mục trong start menu của Windows. Hãy để mặc định là thư mục JetBrains vào nhấp vào “Install”

• Bước 6: Chờ quá trình cài đặt hoàn tất.

• Bước 7: Khi cài đặt hoàn thành, bạn sẽ nhìn thấy màn hình thông báo như dưới đây. PyCharm hỏi ta có muốn khởi động lại máy luôn hay không. Ta có thể chọn RebootNow để khởi động lại máy tính nhằm hoàn tất quá trình cài đặt.

Sau khi cài đặt thành công bạn chạy Pycham lần đầu cài đặt các thông tin ban đâù giao diện Pycham như sau:

 

Chúc các bạn thành công!